In het kader van de geplande uitbreiding van de Royerssluis dient de huidige afwateringsinfrastructuur aangepast te worden. Het vijzelgemaal dat dient om water op te vijzelen naar een hoger gelegen punt, gaat het huidige pompstation vervangen. Regenwater dat via de ruien vanuit de binnenstad en enkele randgebieden wordt aangevoerd, zal dan via het nieuwe gebouw getransporteerd worden naar de Schelde. De bouw van het nieuwe vijzelgemaal kadert tevens in de bescherming tegen overstromingen zoals voorzien in het Sigmaplan.

Het nieuwe vijzelgemaal Royerssluis zal bestaan uit 4 grote vijzels. Elke vijzel kan een debiet van 2 m³/s verpompen, wat betekent dat de volledige installatie een maximaal debiet van maar liefst 8.000 liter water per seconde kan verwerken. Het vijzelgemaal bevindt zich deels ondergronds en deels bovengronds.

We hebben het ontwerp zo opgevat dat het nieuwe gebouw visueel en architecturaal kan functioneren als een sterk solitair volume, maar anderzijds toch ook voldoende architecturale en vormelijke vrijheid laat voor toekomstige ontwikkeling. Daarom wordt het gemaal uitgewerkt als een ‘anti-sculptuur’ die het industriële karakter toont. Zonder dat de vijzels effectief zichtbaar zijn, zal de werking van het gemaal toch aangegeven worden in de gevels van het gebouw. Zo draagt ook het vijzelgemaal bij tot de educatieve/informatieve uitwerking van de omgeving.

De technische ruimte wordt voorzien van twee grote glaspartijen waardoor deze uitkijkt op het Havenhuis (ten oosten van het gemaal) en op de nieuwe Royerssluis (ten westen). Dit geldt natuurlijk ook omgekeerd: de grote glaspartijen bieden aan de voorbijgangers een blik op de werking van de machinekamer die de vijzels in werking stelt.

Voor de bouw kiest men voor materialen die het industriële karakter van de constructie benadrukken. Zo wordt de ondergrondse constructie volledig opgetrokken in ter plaatse gestort beton.

Gezien de zeer specifieke locatie van het vijzelgemaal en vanuit het educatieve oogpunt wordt een abstract grafisch motief toegevoegd in glad beton dat verwijst naar de vijzels (of ‘Archimedes-schroef’). Dit vijzelmotief wordt zo ontworpen dat het zowel zichtbaar wordt voor snelle passage van veraf (voorbijrijdende auto’s of van boven uit het Havenhuis), maar ook interessant wordt van dichtbij. Er wordt ook voldoende aandacht geschonken aan de verlichting van het gemaal: het wordt voorzien van minimale nachtverlichting, aanstraalverlichting voor herkenbaarheid en de bedieningskamer zal bijkomend worden uitgelicht.